English Maori

VIDEO- December 10, 2008
Kōnae whakaata- 10 o Hakihea, 2008

press play button to begin Pāwhiritia te pātene kia tīmata

Exercise Sheet
Hei Mahi

A I mua o te mātakitaki me te whakarongo

Āta whakaarohia ngā pikitia o Te Kai a Te Rangatira o tērā wiki. Ki ōu nā whakaaro ka aha a Tahi mā i tēnei wiki. Tuhia ēnā whakaaro kia kitea ai koe e tika ana ōu whakaaro, kāore rānei.

Anei ētahi kupu hou hei āwhina i a koe:

tārai (-a)        to shape, fashion, design
mahi toi         art

E Te mātakitaki me te whakarongo tuatahi

He tika anō ōu whakaaro?

I Te mātakitaki me te whakarongo tuarua, tuatoru hoki

Me tukurua aua pikitia. I a koe e mātakitaki ana, e whakarongo ana hoki ki ngā kōrero, whakarārangitia ngā kōrero e whai ake nei kia hāngai tonu ki ngā pikitia o Te Kai a Te Rangatira mō te wāhanga tekau mā rua. Ki te kore e taea ngā kōrero katoa te whakarārangi, tukuruatia anō ngā pikitia kia oti rā anō ngā kōrero katoa te whakarārangi kia tika ai.

  • Ka tau te rangimārie i waenganui i a Tū rāua ko Hine.
  • Ka rīpenetā a Hāriata mō tōna hē. I wareware i a ia ki te tuku i ngā nama ki te kaikaute pūtea.
  • Ka tautohetohe a Andre rātou ko Hāriata mā mō Ruby.
  • Ka kitea he hoa a Tahi rāua ko Henare nō mua.
  • Ka kōrero a Tū ki a Tahi mō tōna pūhaehae ki a Hine.
  • Ka whakaritea e Tahi kia haere a Tū ki te kuratini.
  • Ka tae mai a Henare Te Moranui ki te tiki mai i te umu, nā te mea kāore te nama i utua e Hāriata.
  • Ka tautohetohe a Henare rāua ko Mangu. Kāore anō ngā pire mō te umu i utua.
  • Ka whakaae a Raiha mā Mākuīni te utu mō te haere o Hine ki te haere ki te kuratini. Ka tau te rangimārie i waenganui i a Raiha rāua ko Mākuīni.

Waka Huia Rāpata Emery - Ngā atua Māori

Whakarāpopototia ngā kōrero a Rāpata mō Tāne-nui-a-rangi me te kimi i ngā kete o te wānanga; mō te wehenga o Rangi-nui rāua ko Papatūānuku; mō Rūaumoko; mō te hanga hoki i te wahine kikokiko tuatahi.

Māori Instructions

To view the website with Māori instructions, click on the top right-hand diagonal band.

Watching the serials

Before watching and listening

  • Carefully consider the questions of the activity related to the particular episode.
  • To help you, in some episodes you will be given some new vocabulary with the meanings. Please learn those words before watching the episode.

The first viewing

  • While you are watching the episode the first time do not worry if you do not understand much of what you hear. Instead work out what the main theme is. In other words, what is the gist of what they are saying? New words will be used and at some stage we will return to those.

The second and subsequent viewings

  • Replay the drama. While you are watching and listening, answer the questions for that episode. If you are not able to answer all the questions, replay the episode until you have completed them all. You should write your answers.
  • Then check your answers with the model answers if they are provided.

Later you should return to the dramas of earlier episodes. You are almost certain to understand most of these by then.

There are benefits to be gained by being exposed to language you do not fully comprehend. Later, when you encounter explanations of vocabulary, grammar and idioms in the textbook, having already met them in context earlier will often help you understand and learn them.

Ngā tohutohu reo Māori

Ki te hiahiatia tētahi reo, me pāwhiri te kupu o te reo kei te kokonga o runga i te taha katau o ngā whārangi nei.

Te mātakitaki i ngā wāhanga o te pūrākau

Ā mua o te mātakitaki me te whakarongo ki ngā whakaaturanga.

  • Āta whakaarohia ngā pātai o te mahi mō te whakaaturanga.
  • I ētahi wā ka hoatu ētahi kupu hou me ngā tikanga o aua kupu hei āwhina i a koe. Akona mai koa aua kupu ā mua o te mātakitaki me te whakarongo ki te whakaaturanga.

Te mātakitaki me te whakarongo tuatahi

  • I a koe e mātakitaki ana i ngā pikitia i te wā tuatahi, kaua e āwangawanga ki te kore ngā kōrero katoa i te mārama, engari āta whakaarohia he aha te kaupapa matua o ā rātou kōrero, arā, he aha te matū o ngā kōrero. Kāore e kore ka puta mai ētahi kupu hou. Ā taihoa ka hoki tātou ki aua kupu.

Te mātakitaki me te whakarongo tuarua, tuatoru hoki


  • Me tukurua aua pikitia. I a koe e mātakitaki ana, e whakarongo ana hoki ki ngā kōrero kimihia ngā whakautu ki ngā pātai mō te pūrākau. Ki te kore e taea ngā pātai katoa te whakautu, tukuruatia anō ngā pikitia kia oti rā anō ngā pātai katoa te whakautu. Me tuhi āu whakautu ki te reo Māori.
  • Kia oti ngā whakautu te tuhi, whakatauritea āu whakautu ki ngā tauira.

Ā taihoa ake nei me hoki anō koe ki ngā whakaaturanga kua oti kē. Tērā pea ka mārama te nuinga o ngā kōrero o aua whakaaturanga i taua wā.

He hua nō te whakarongo ki ngā kōrero kāore i te tino mārama. Ā tōna wā ka kitea he whakamāramatanga mō ngā kupu, mō ngā momo whakatakoto kōrero, mō ngā kīwaha rānei i roto i te pukapuka matua, ā, ka ngāwari ake pea te ako nō tō rokohanga kētanga i aua kupu me te horopaki o aua kupu.

background image